Ukrayna Parlamentosu Çifte Vatandaşlık Yasasını Onayladı: İşte Detaylar

Ukrayna Parlamentosu, uzun süredir tartışılan çifte vatandaşlık yasasını nihai okumada onayladı. Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski’nin 2019’daki seçim vaatleri arasında yer alan bu düzenleme, anayasal tartışmalar ve demografik zorluklar nedeniyle gecikmişti. Ülkenin 1992’de yaklaşık 52 milyon olan nüfusu, 2021’de 41 milyona, Rusya’nın geniş çaplı saldırısının ardından ise yaklaşık 30 milyona geriledi. Ukrayna’dan ayrılan ve geri dönme ihtimali düşük olan mültecilerle bağları sürdürmek, bu yasanın temel amaçlarından biri olarak öne çıkıyor.

Göçmen Krizi ve Yeni Yasanın Rolü

Ukrayna Ulusal Birlik Bakanlığı verilerine göre, yurt dışında 20 milyondan fazla Ukrayna kökenli insan yaşıyor. Bunların 4.3 milyondan fazlası Avrupa Birliği’nde geçici koruma altında bulunuyor ve yakın zamanda AB ülkelerinin vatandaşlığına hak kazanabilirler. Daha önce Ukrayna vatandaşlığından çıkmadan yeni bir ülkenin pasaportunu almak yasal bir boşluktaydı. Yeni yasa ile bu durum resmileşerek, yurt dışında yaşayan Ukraynalıların ana vatanlarıyla bağlarını sürdürmeleri teşvik ediliyor.

Savaşa Rağmen Belirsizlikler ve Dost Ülkeler

Ancak yasanın ne kadar etkili olacağı konusunda soru işaretleri bulunuyor. Özellikle 18-60 yaş arası erkeklerin askere alınma riski nedeniyle Ukrayna pasaportu başvurusunda bulunmaktan çekinebileceği belirtiliyor. Pasaport başvurularının sadece Ukrayna içinde yapılabiliyor olması da yurt dışındaki Ukraynalılar için bir engel teşkil ediyor.

Yeni düzenleme sadece “dost ülkeler” ile çifte vatandaşlığa izin verecek. Hükümetin belirleyeceği bu liste, büyük olasılıkla Rusya’ya yaptırım uygulayan AB ülkeleri ve diğer devletlerden oluşacak. Macaristan gibi geçmişte on binlerce Ukraynalı’ya pasaport verdiği iddia edilen ülkelerle ilişkilerin bu yasa sayesinde bir nebze rahatlayabileceği düşünülüyor.

Yabancı Savaşçılara Kolaylık Sağlıyor

Yasa, Ukrayna için savaşan yabancı askerlere de kolaylaştırılmış vatandaşlık yolu sunuyor. Normalde beş yıl olan ikamet şartı bir yıla indiriliyor. Ancak Rusya ve Belarus vatandaşları için durum farklı; Ukrayna pasaportu alabilmeleri için kendi vatandaşlıklarından feragat etmeleri gerekiyor ki bu durum, söz konusu ülkelerde tutuklanma riski taşıyor. İşgal altındaki Ukrayna bölgelerinde Rus pasaportu verilen kişiler ise Ukrayna tarafından hâlâ Ukrayna vatandaşı olarak kabul ediliyor ve yasal takibata uğramayacaklar.